Sesli RehberİBB Taksim Gezi Parkı

İstanbul’un hareketli kalbinde, Taksim Meydanı’nın hemen yanında ve ünlü İstiklal Caddesi’nin çok yakınında yer alan İBB Taksim Gezi Parkı, bölgedeki son yeşil alanlardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Serin havası, gölge veren ağaçları ve rengârenk çiçek tarhlarıyla, şehrin koşturmacasından kaçmak isteyenler için huzurlu bir soluklanma noktası sunuyor. Bugün parkta yürüyüş yapanlar, banklarda satranç oynayanlar, büyük havuzun etrafında dinlenen çiftler ve çimenlerde koşturup oynayan çocuklar bir araya geliyor.

Mustafa Canatan

Ancak Gezi Parkı’nın bu sakin yüzünün altında, günümüze kadar uzanan derin bir tarih yatıyor. On altıncı yüzyılda, bu toprakların bir bölümü yerel Ermeni topluluğunun mezarlığı olarak kullanılmıştı. O yıllardan kalan bazı eski mezar taşları, bugün merdivenlere gömülü şekilde parkın geçmişine dair ipuçları veriyor.

Philippe SCHMIDT

On dokuzuncu yüzyılın başlarında ise burada görkemli bir askerî kışla yükselmişti. Kuleleri ve kubbeleriyle Osmanlı ve doğu mimarisinin etkilerini taşıyan bu yapı, yirminci yüzyılın başındaki çalkantılı dönemin ardından stadyuma dönüştürülmüş ve Türkiye Millî Futbol Takımı’nın ilk resmî maçına ev sahipliği yapmıştı.

BaDr AlTaMiMi

Cumhuriyet döneminde ise Fransız mimar Henri Prost’un öncülüğünde iddialı bir şehircilik planı hayata geçirildi. Geniş parklar ve yepyeni bir kent yaşamı hedefleniyordu. Kışla ve stadyum yıkıldı, kırklı yıllara gelindiğinde Gezi Parkı mermer merdivenleri ve yeşil çimenleriyle şehrin sakinleri için nadir bulunan bir huzur adasına dönüştü.

Yıllar içinde oteller ve ticari yapılar parkın alanını küçülttü fakat Gezi Parkı’nın sosyal ve kültürel buluşma noktası olarak önemi giderek arttı. İki bin on üç yılında parkın yerine bir alışveriş merkezi yapılacağı gündeme geldiğinde, ülke genelinde büyük protestolar yaşandı. Bu hareket kısa sürede tüm yurda yayıldı ve demokrasi ile kamusal alan kavramları üzerine kapsamlı tartışmalar başlattı. Bugün Gezi Parkı’ndaki sükûnet, değişimin izleriyle birlikte, İstanbul’un katmanlı geçmişini yansıtıyor; toplumsal hafızanın, buluşmanın ve yenilenmenin kesiştiği bir merkez olarak öne çıkıyor.