Sesli RehberSait Halim Paşa Yalısı

İstanbul’da, Boğaz’ın ışıltılı sularına nazır yükselen Sait Halim Paşa Yalısı, zamana meydan okuyan ihtişamı ve çağdaş enerjisiyle benzersiz bir buluşma noktası sunar. On dokuzuncu yüzyılın sonlarında Yeniköy’de inşa edilen bu kıyı yalısı, Avrupa ve Osmanlı sanatının zarafetini bir araya getiren görkemli bir yapı olarak öne çıkar. Neoklasik cephesi zarif simetrisiyle karşılar; içerideki salonlar ise ince Osmanlı süslemeleri ve zengin arabesk motifleriyle adeta küçük bir doğu sarayı havası taşır.

Sait Halim Paşa Yalısı

Yalının hikâyesi, köklü Düzoğulları Ailesi’nin araziye sahip olmasıyla başlar. On dokuzuncu yüzyılın altmışlı yıllarında, varlıklı bir Rum ailesi tarafından baştan inşa edilen yapı bir süre sonra Prens Halim Paşa’nın mülkiyetine geçer. Halim Paşa’nın oğlu Sait Halim Paşa ise Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı’nın önde gelen devlet adamlarından biri ve sadrazam olarak, on dokuzuncu yüzyılın doksanlı yıllarında yalının tek sahibi olur. Yalı bugün ismini ondan alır ve onun hatırasını duvarlarında yaşatır.

qusai alfayez

Yalının mimarisini özel kılan bir başka unsur ise, geleneksel biçimin aksine, erkeklere ve kadınlara ait bölümlerin farklı binalarda değil; selamlık ve harem bölümlerinin aynı çatı altında, şık ahşap paravanlar ve gün ışığı alan cam koridorlarla ayrılmış olmasıdır. Mermer rıhtıma vardığınızda sizi karşılayan iki aslan heykeli ile burası “Aslanlı Yalı” olarak da anılır. Gücün ve asaletin simgesi olan bu heykeller, yalıya ayrı bir prestij katar.

Yıllar içinde yalı defalarca el değiştirmiş, pek çok farklı amaçla kullanılmıştır: bir dönem konuk evi, kumarhane, müze ve resmi konut olarak hizmet vermiş; bin dokuz yüz seksenli yıllardaki yangının ardından özenle restore edilip tekrar eski zarafetine kavuştuğunda ise İstanbul’un en seçkin düğünlerine, kahvaltılarına ve iş toplantılarına ev sahipliği yapmaya başlamıştır. Yenilenen iç mekânlarda Batı tarzı narin fresklerle ihtişamlı Osmanlı detayları dengeli bir biçimde buluşur.

Türkiye’nin altın Yeşilçam sineması döneminde de yalı, birçok filmin unutulmaz mekânı olmuş, ekranlara kendi büyüsünü taşımıştır. Bugün de buraya gelen misafirler; bazen hareketli kutlamalarda, bazen Boğaz’a nazır sakin sabahlarda o etkileyici atmosferi hissederler. Sait Halim Paşa Yalısı, geçmişin gelenekleriyle modern zevkleri birleştirerek İstanbul sahilinde yaşayan bir simge olmayı, kentin katmanlı tarihini bugünün enerjisi ve coşkusuyla bir araya getirmeyi sürdürüyor.