Przewodnik audioPlac Bajazyda
Beyazıt Meydanı
Rozległy plac publiczny z bramą główną Uniwersytetu Stambulskiego, dużym meczetem i stoiskami z jedzeniem ulicznym.
W samym sercu historycznego Stambułu znajduje się plac Beyazıt, miejsce, w którym od wieków bije puls miasta. Zanim rozbrzmiały tu nawoływania do modlitwy czy dźwięki tramwajowych dzwonków, ta otwarta przestrzeń była centrum życia bizantyjskiego jako Forum Teodozjusza. Powstałe pod koniec czwartego wieku forum zdobiły niegdyś łuki triumfalne i fontanny, a ich fragmenty można odnaleźć w okolicy do dziś.
Po zdobyciu miasta przez Osmanów w połowie piętnastego wieku powstał tu pałac, znany jako Stary Saraj, który z czasem ustąpił miejsca tętniącemu życiem centrum publicznemu. Na początku szesnastego wieku sułtan Bajazyd Drugi polecił wybudować na tym terenie okazały kompleks: meczet, szkołę, kuchnię dla ubogich i łaźnię, czyli słynny Beyazıt Külliyesi. Centralna kopuła meczetu, otoczona półkopułami, nawiązuje formą do majestatycznej Hagii Sophii. Otaczające budynki zaspokajały potrzeby duchowe, edukacyjne i społeczne mieszkańców, przyciągając tłumy z ruchliwych okolic oraz wielkiego Krytego Bazaru.
Przechodząc przez plac, trudno nie dostrzec monumentalnej bramy Uniwersytetu Stambulskiego – neorenesansowego dzieła autorstwa francuskiego architekta Bourgeoisa z końca dziewiętnastego wieku. Tuż za nią wznosi się smukła Wieża Beyazıt, cichy strażnik tego miejsca.
Przez wieki plac Beyazıt był areną świąt i codziennych spotkań. W czasach osmańskich odbywały się tu królewskie orszaki weselne, barwne festyny z muzykami, wróżbitami i akrobatami. Plac przeszedł wiele przemian: od przebudów inspirowanych europejskimi trendami, przez działania konserwatorskie ery republikańskiej, aż po gruntowną rewitalizację otwartą dla mieszkańców w roku dwa tysiące dwudziestym drugim, kiedy pojawiły się nowe tarasy, oświetlenie i tereny zielone.
Przeszłość przenika się tu z teraźniejszością – na placu odbywają się zgromadzenia polityczne, festiwale oraz codzienne miejskie życie. Dziś plac Beyazıt to nie tylko miejsce odpoczynku i kontaktu z energią Stambułu, lecz także barwny symbol historii i kultury tego niezwykłego miasta.