Przewodnik audioPałac Dolmbahcze

Nad lśniącymi, błękitnymi wodami Bosforu wznosi się pałac Dolmabahçe – jeden z najbardziej okazałych zabytków Stambułu z późnego okresu panowania Osmanów. Historia tego miejsca jest niemal tak niezwykła jak sam jego wygląd. Prawie dwa wieki temu teren ten był cichą zatoką, gdzie cumowały królewskie statki. Później przekształcono go w pałacowy ogród, a z czasem powstał tu imponujący pałac, który dziś można zwiedzać.

Ogtay Gozalov

W połowie dziewiętnastego wieku sułtan Abdülmecid, nowoczesny i otwarty na świat władca Imperium Osmańskiego, zlecił budowę Dolmabahçe. Pragnął rezydencji, która odda zarówno elegancję Europy, jak i najnowocześniejsze osiągnięcia epoki. Miała ona zastąpić dawny, bardziej tradycyjny pałac Topkapı. Budowę rozpoczęto na początku czterdziestych lat dziewiętnastego wieku i trwała ponad dziesięć lat, zużywając ogromne ilości złota, marmuru i szlachetnych gatunków drewna. Projekt powierzono ormiańskiej rodzinie architektów Balyan, znanej z umiejętności łączenia Wschodu i Zachodu.

Yishai Sulami

Monumentalny budynek rozciąga się wzdłuż brzegu na niemal sześćset metrów. Wyróżniają go efektowne schody, ogromna sala balowa zwieńczona kolistą kopułą oraz setki pomieszczeń, w których europejskie style – barok, rokoko i neoklasycyzm – harmonijnie łączą się z tureckim rzemiosłem. Na sufitach połyskuje złote wykończenie, a w niemal każdym większym salonie zwisają kryształowe żyrandole sprowadzone z Czech i Francji, spośród których największy waży kilka ton. Pod stopami rozpościerają się misternie tkane dywany z Hereke, a galerie zdobią obrazy i królewskie podarunki z różnych stron świata.

kyungsuk youn

Dolmabahçe zachwycał nie tylko wyglądem, lecz także nowoczesnymi jak na tamte czasy udogodnieniami. Na długo przed pojawieniem się elektryczności pałacowe wnętrza rozświetlały brytyjskie lampy gazowe, a centralne ogrzewanie zapewniało komfort gościom. To właśnie tutaj miały miejsce ważne wydarzenia w historii Turcji: sułtani przyjmowali zagranicznych przywódców, odbywały się uroczystości o politycznym znaczeniu, a Mustafa Kemal Atatürk, twórca Republiki Tureckiej, spędził tu swoje ostatnie dni w skromnym pokoju z widokiem na Bosfor.

Oprócz samego pałacu na gości czekają ogrody z fontannami, ozdobne żelazne bramy, meczet oraz dziewiętnastowieczna wieża zegarowa. Dawne prywatne apartamenty – harem, tętniące życiem kuchnie i łaźnie w tureckim stylu – ukazują codzienność mieszkańców pałacu.

Po upadku Imperium Osmańskiego Dolmabahçe stał się symbolem nowych czasów. Od połowy lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku pełni rolę muzeum, które co roku odwiedza ponad jeden milion osób. Przekraczając jego progi, można osobiście poczuć zetknięcie tradycji ze współczesnością i zanurzyć się w wielowarstwowej historii Stambułu – niezwykłego miejsca, gdzie Wschód spotyka się z Zachodem.