Stambuł, Turcja
Büyük Çamlıca Camii, położony po azjatyckiej stronie Stambułu, góruje nad miastem z najwyższego wzgórza, oferując rozległe widoki na Bosfor i jeszcze dalej. Otwarto go na początku wiosny roku dwa tysiące dziewiętnaście. Tę imponującą świątynię uznaje się za największy meczet współczesnej Turcji. Miejsce to przyciąga dziesiątki tysięcy wiernych i gości – na modlitwę, zadumę lub po to, by odkryć bogatą ofertę kulturalną.
Prace nad planem meczetu ruszyły na początku dwudziestego pierwszego wieku i zapoczątkował je ogólnokrajowy konkurs architektoniczny. Wówczas wokół przyszłości historycznego, zielonego wzgórza Çamlıca toczyły się gorące społeczne dyskusje. Ostateczny projekt połączył motywy klasycznej osmańskiej architektury – z wyraźnymi odniesieniami do twórczości mistrza Mimara Sinana z szesnastego wieku – oraz najnowocześniejsze rozwiązania inżynieryjne, skoncentrowane na bezpieczeństwie sejsmicznym.
Główna kopuła sięga ponad siedemdziesięciu metrów wysokości i symbolizuje liczne narody, które przez wieki znalazły w Stambule swój dom. Jej średnica – prawie trzydzieści pięć metrów – nawiązuje do słynnego miejskiego kodu telefonicznego. Meczet wyróżnia sześć smukłych minaretów, odnoszących się do sześciu filarów islamu, z których cztery mają ponad sto metrów wysokości i upamiętniają ważne średniowieczne bitwy w historii Turcji.
Realizacją projektu zajęły się dwie architektki – Bahar Mızrak i Hayriye Gül Totu – które zadbały o to, by kobiety również czuły się tutaj komfortowo. Zaplanowały oddzielne wejścia, osobne sale modlitwy, udogodnienia dla dzieci oraz przestrzenie do ablucji.
Meczet to jednak coś więcej niż tylko miejsce modlitwy. To tętniący życiem kompleks z dużym muzeum, bogato wyposażoną biblioteką, salami konferencyjnymi i galerią sztuki. Dzięki temu Büyük Çamlıca Camii stanowi nie tylko centrum religijne, ale i ważny punkt na kulturalnej mapie Stambułu.
Wyjątkowe położenie świątyni sprawia, że widocznie koresponduje ona ze słynnym meczetem Süleymaniye, tworząc nowy punkt orientacyjny we współczesnej panoramie miasta i nawiązując do wielowiekowej tradycji. Odważny projekt i otwartość wzbudziły różnorodne reakcje – jednym imponuje rozmachem oraz inkluzywnością, inni uznali budowlę za zbyt monumentalną jak na teren o szczególnych walorach przyrodniczych lub pytali o zasadność zagospodarowania takiej przestrzeni publicznej.
Wewnątrz promienie słońca przenikają przez witraże, rozlewając światło na niebieskie i białe kafle oraz rozległe dywany. Starannie przemyślane detale – od największego na świecie półksiężyca na szczycie po lśniącą kaligrafię – harmonijnie łączą tradycję z nowoczesnością, tworząc poczucie majestatu i gościnności. Każdy element, aż po wzmocnienia konstrukcyjne na wypadek trzęsień ziemi, odzwierciedla współczesnego ducha Stambułu: z szacunkiem do przeszłości, z myślą o przyszłości i gotowością, by witać wszystkich.
Słuchaj przewodników w aplikacji
