Przewodnik audioKościół św. Sergiusza i Bakchusa

Küçük Ayasofya Camii

Usytuowany w dawnym kościele bizantyjskim z VI wieku charakterystyczny meczet z kopułą i wnętrzem w stylu osmańskim.

...

W samym sercu Stambułu stoi Küçük Ayasofya Camii, czyli Mała Hagia Sophia – miejsce, gdzie pradawne mury splatają się z legendą. Ma już ponad tysiąc pięćset lat, ponieważ została wzniesiona jako kościół w połowie szóstego wieku, za panowania cesarza Justyniana. Wraz z cesarzową Teodorą, Justynian poświęcił świątynię świętym Sergiuszowi i Bachusowi – dwóm lokalnym męczennikom z rzymskiego wojska. Ich historia jest ściśle związana z założeniem tej świątyni. Gdy młodego Justyniana oskarżono o spisek przeciwko tronie, według przekazu, święci ci ukazali się cesarzowi we śnie i wstawili się za nim. Wdzięczny Justynian zbudował dla nich tę świątynię.

Imponująca kopuła budowli spoczywa na ośmiokątnym fundamencie, wsparta potężnymi kamiennymi filarami. To rozwiązanie sprawia, że wnętrze wydaje się jednocześnie przestronne i kameralne. W tamtych czasach był to prawdziwy wyczyn architektury bizantyjskiej, a zastosowane tu wzory oraz techniki budowlane zainspirowały później budowniczych Wielkiej Hagii Sophii. Pierwotnie ściany świątyni mieniły się barwnymi mozaikami i kosztownym marmurem; z biegiem lat większość tych dekoracji zniknęła lub została przykryta, gdy kościół zamieniono w meczet.

Pod koniec szesnastego wieku, po zdobyciu Stambułu przez Osmanów, świątynia zmieniła swoje przeznaczenie. Na tle nieba pojawił się smukły minaret, a od frontu dobudowano zadaszony portyk. W pobliżu odwiedzający mogą dziś zobaczyć medresę, czyli szkołę religijną z bujnym, zielonym dziedzińcem, a także grobowiec Hüseyina Ağa, patrona meczetu.

Przez wieki trzęsienia ziemi nadwyrężały fundamenty budowli, a rozwijające się miasto – w tym pobliska linia kolejowa – wielokrotnie stawiały jej przyszłość pod znakiem zapytania. Za każdym razem pieczołowite remonty i rekonstrukcje przywracały blask kopule, minaretowi oraz ścianom, pozwalając trwać tej budowli i zachować historię w chłodnych, pełnych cienia wnętrzach. Dziś bielone ściany, delikatna arabska kaligrafia i miękko sączące się światło tworzą spokojną, ale bogatą w historię atmosferę, w której spotykają się sztuka Bizancjum i dziedzictwo Osmanów.

Küçük Ayasofya Camii pozostaje jednym z najstarszych zachowanych bizantyjskich zabytków Stambułu, chronionym jako część światowego dziedzictwa UNESCO. Przypomina wszystkim, że dzieje Stambułu to nieustanna zmiana – miejsce, gdzie spotykają się imperia i religie, oraz gdzie każdy kamień pamięta już ponad tysiąc pięćset lat historii.

Słuchaj przewodników w aplikacji