Przewodnik audioPałac Beylerbeyi

Beylerbeyi Sarayı

XIX-wieczny pałac z ogrodami, niegdyś letnia rezydencja sułtanów osmańskich.

...

Na azjatyckim brzegu Stambułu, tuż przy wodach Bosforu, wznosi się pałac Beylerbeyi – okazała letnia rezydencja zbudowana dla osmańskich sułtanów. Zanim w połowie sześćdziesiątych lat dziewiętnastego wieku powstała ta imponująca siedziba, w tym miejscu stał drewniany pałac. Został on jednak zniszczony przez pożar i na rozkaz sułtana Abdülaziza w jego miejsce wybudowano nowy budynek. Architekt Sarkis Balyan połączył w projekcie tradycyjny układ osmański z wpływami renesansu i baroku, dzięki czemu pałac zyskał zarówno lekkość, jak i elegancję oraz nutę europejskiego wyrafinowania.

Pałac Beylerbeyi był czymś więcej niż tylko królewską letnią rezydencją. W cieplejszych miesiącach sułtani przenosili się tu z zimowych pałaców, korzystając z łagodniejszego klimatu nad cieśniną. To tutaj przyjmowano ważnych gości zagranicznych. W pałacowych wnętrzach gościła między innymi cesarzowa Eugénie z Francji, przedstawiciele perskiej rodziny królewskiej, a później także znani dygnitarze z całego świata. Według legendy cesarzowa Eugénie tak zachwyciła się oknem w pokoju gościnnym, że zleciła wykonanie jego kopii do swojej sypialni w Paryżu.

W środku wyraźnie wyodrębnione są dwie części – Selamlik, przeznaczony dla mężczyzn, oraz Harem, należący do kobiet, co odzwierciedlało osmańskie zasady prywatności i życia społecznego. Pałac liczy ponad dwadzieścia komnat oraz kilka przestronnych sal. Posadzki pokrywają miękkie dywany z Hereke i maty z trzciny sprowadzanej z Egiptu, które pomagają utrzymać w pomieszczeniach przyjemny chłód i suchość. Wnętrza zdobią francuskie żyrandole z kryształu, delikatne wazony pochodzące z Azji i Europy oraz misternie rzeźbione drewniane detale, podkreślające kosmopolityczne upodobania osmańskiej arystokracji.

W centrum pałacu znajduje się pełna światła sala z marmurową fontanną i basenem. Nastrojowe, ciche szemranie wody nie tylko chłodzi powietrze, lecz także tworzy atmosferę spokoju i luksusu. Dawniej ogrody pałacowe słynęły z egzotycznych drzew i rozległych trawników. Dziś teren jest wprawdzie mniejszy, a tuż obok przebiega Most Bosforski, ale pałac nie stracił swojego wyjątkowego uroku. Po latach przemian, a także po okresie, gdy w jego murach w areszcie domowym przebywał sułtan Abdülhamid na początku dwudziestego wieku, Beylerbeyi przemienił się w muzeum. Dzięki temu każdy odwiedzający może dziś poczuć atmosferę dawnych czasów i zobaczyć, gdzie potęga oraz gościnność osmańskiego dworu spotykały się z pięknem nadbrzeżnego Stambułu.

Słuchaj przewodników w aplikacji