De Büyük Çamlıca-moskee, gelegen op de hoogste heuvel aan de Aziatische kant van Istanbul, torent boven de stad uit en biedt een adembenemend uitzicht over de Bosporus en de omgeving. Sinds de opening in het vroege voorjaar van tweeduizendnegentien is deze imposante moskee de grootste die in de moderne Turkse geschiedenis is gebouwd. Dagelijks verwelkomt zij tienduizenden mensen voor gebed, bezinning of om te genieten van het rijke culturele aanbod.
De plannen voor de moskee werden aan het begin van de eenentwintigste eeuw gepresenteerd via een open ontwerpwedstrijd, die felle discussies opriep over de toekomst van de historische, groene Çamlıca-heuvel. Het uiteindelijke ontwerp brengt klassieke Ottomaanse architectuurelementen samen—waarbij vooral het erfgoed van meesterarchitect Mimar Sinan uit de zestiende eeuw centraal staat—met vooruitstrevende technische innovaties op het gebied van aardbevingsveiligheid.
De koepel reikt tot meer dan zeventig meter hoogte en symboliseert de vele volkeren die Istanbul hun thuis hebben genoemd. De doorsnee van bijna vijfendertig meter verwijst naar Istanbuls beroemde netnummer. Zes slanke minaretten accentueren het gebouw, een verwijzing naar de zes zuilen van het islamitische geloof, waarvan er vier meer dan honderd meter hoog de lucht in rijzen. Elk ervan markeert het jaar van een beslissende middeleeuwse veldslag uit de Turkse geschiedenis.
De ontwerpers, Bahar Mızrak en Hayriye Gül Totu, zijn twee vrouwelijke architecten die bijzondere aandacht hebben besteed aan de behoeften van vrouwen: er zijn aparte ingangen, gebedsruimtes, kindervoorzieningen en plekken voor wassing.
De moskee biedt meer dan alleen ruimte voor religieuze beleving. Het is een levendig complex met onder meer een royaal museum, een goedgevulde bibliotheek, conferentieruimtes en een kunstgalerie. Zo is de Büyük Çamlıca-moskee niet alleen een centrum van geloof, maar ook een belangrijke plek voor cultuur en ontmoeting in Istanbul.
Door haar ligging staat de moskee in visueel contact met de beroemde Süleymaniye-moskee. Zo verrijkt het bouwwerk de moderne skyline en weerspiegelt het eeuwenoude tradities. Haar krachtige ontwerp en het streven naar toegankelijkheid worden breed geprezen, hoewel sommigen het grootschalige karakter bekritiseren vanwege de natuurlijke schoonheid van de locatie, of vraagtekens plaatsen bij het gebruik van openbaar terrein.
Binnen stroomt het zonlicht door glas-in-loodramen over blauwe en witte tegels en uitgestrekte tapijten. Met oog voor detail—van de grootste halve maan ter wereld op de spits tot glanzende kalligrafie—worden oud en nieuw met elkaar verbonden, wat zorgt voor een sfeer van grandeur en gastvrijheid. Elk aspect, zelfs de aardbevingsbestendige constructie, weerspiegelt het karakter van het hedendaagse Istanbul: met respect voor het verleden, gericht op de toekomst en open voor iedereen.