Welkom bij Feshane ArtIstanbul, een plek waar het industriële verleden van Istanbul samenvloeit met de levendige creativiteit van nu. Dit indrukwekkende bakstenen gebouw aan de oevers van de Gouden Hoorn, in het district Eyüpsultan, herbergt verhalen die bijna twee eeuwen teruggaan.
Het verhaal van Feshane begon in de dertiger jaren van de negentiende eeuw dankzij sultan Mahmud de Tweede, een Ottomaanse heerser met een groot hervormingsgezind karakter. Om zijn leger te vernieuwen, stichtte hij Feshane als textielfabriek in het hart van het oude Istanbul. De opdracht was duidelijk: het vervaardigen van uniformen en fez-hoeden voor soldaten en ambtenaren, symbolen van een nieuw tijdperk in de Ottomaanse kleding en identiteit. Al snel verhuisde de kleine werkplaats naar de huidige locatie aan het water, waar het zonlicht speelt op de kalme rivier.
In de loop van de late negentiende eeuw groeide Feshane snel. Rond het jaar achttienhonderd vierennegentig was de fabriek een toonaangevend centrum van Ottomaanse industrie, compleet met een school waar jonge leerlingen zowel de theorie als de praktijk van het textielvak leerden. Na een brand in de late zestiger jaren van die eeuw werd het gebouw opnieuw opgebouwd met de modernste technieken van die tijd.
Met de oprichting van de Turkse Republiek sloeg het verhaal van Feshane een andere richting in. De beroemde Hoedenrevolutie van de jaren twintig bracht een ommekeer: de productie van de fez liep terug, en de fabriek veranderde meerdere malen van doel, naam en eigenaar. Toch bleven de rode bakstenen muren stille getuigen van de voortdurende veranderingen in Istanbul.
In de late twintigste eeuw kwam er een einde aan de textielproductie. De gemeente nam het gebouw over en na een grondige restauratie die begon in de late tweeduizendtiener jaren, heropende Feshane in juni tweeduizend drieëntwintig als ArtIstanbul Feshane: een cultureel centrum van achtduizend vierkante meter.
Nu kun je hier dwalen onder hoge plafonds en lichte bogen, en hedendaagse kunst ontdekken die zowel Turkse als internationale ervaringen weerspiegelt. De hoofdtentoonstelling, ‘Starting from the Middle’, onderzoekt thema’s als geschiedenis en vernieuwing, en nodigt bezoekers uit na te denken over de steeds veranderende rol van kunst.
Het zorgvuldige restauratiewerk heeft het ijzerwerk, het ruwe metselwerk en de monumentale ruimten behouden, waarmee tegelijk eer wordt betoond aan iedereen die hier ooit werkte én ruimte is geschapen voor nieuwe creatieve makers. Door de jaren heen verwelkomde Feshane arbeiders, kunstenaars en gasten van allerlei achtergronden en weerspiegelt zo de kosmopolitische ziel van Istanbul.
Wie vandaag Feshane ArtIstanbul bezoekt, stapt binnen in een levend geheugen van industrie, aanpassingsvermogen en creativiteit, midden in het hart van een van ’s werelds oudste steden.