Ηχητικός οδηγόςΠάρκο Γκιουλχανέ
Gülhane Parkı
Διάσημο και ήσυχο καταπράσινο πάρκο με κήπους, μονοπάτια, ρυάκι και μουσείο επιστημών.
Το Πάρκο Γκιουλχανέ, στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης και δίπλα στο επιβλητικό Παλάτι Τοπκαπί, προσφέρει έναν μοναδικό συνδυασμό ιστορίας και ήρεμης ζωντάνιας. Στο παρελθόν, ο χώρος αυτός αποτελούσε μέρος των εξωτερικών κήπων του παλατιού κατά την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπου οι ισχυροί σουλτάνοι και οι αυλές τους απολάμβαναν ιδιωτικά περιβόλια, γεμάτα συστάδες δέντρων και τριανταφυλλιές. Με τη μεταμόρφωση της πόλης στις αρχές του εικοστού αιώνα, οι κήποι άνοιξαν για το κοινό, δίνοντας σε ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα το δικαίωμα να περιπλανηθούν σε μονοπάτια που κάποτε προορίζονταν μόνο για τα μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Μία από τις πιο καθοριστικές στιγμές για το πάρκο εκτυλίχθηκε περίπου πριν από δύο αιώνες. Το φθινόπωρο του χίλια οκτακόσια τριάντα εννέα, εδώ εκφωνήθηκε μια ιστορική ομιλία που έθεσε σε κίνηση μια σειρά μεταρρυθμίσεων σε ολόκληρη την αυτοκρατορία, θεμελιώνοντας την ισότητα των πολιτών ανεξαρτήτως πεποιθήσεων. Πρόκειται για το Διάταγμα του Γκιουλχανέ, το πρώτο βήμα προς τον εκσυγχρονισμό, με φωνές αλλαγής να αντηχούν κάτω από τα αιωνόβια δέντρα.
Καθώς περπατάτε στο πάρκο, αντικρίζετε παντού ίχνη της πολυεπίπεδης ιστορίας του. Δίπλα στα ελικοειδή μονοπάτια ξεχωρίζει η εντυπωσιακή Στήλη των Γότθων – μνημείο από τη ρωμαϊκή εποχή που τιμούσε μία μεγάλη νίκη. Λίγο παραπέρα συναντώνται αγάλματα αφιερωμένα σε εμβληματικές μορφές της τουρκικής κουλτούρας, όπως ο ποιητής Ασίκ Βεϊσέλ και ο σύγχρονος ηγέτης Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος εδώ πραγματοποίησε το διάσημο μάθημα εισαγωγής του νέου τουρκικού αλφαβήτου.
Το πάρκο αποτυπώνει και το πνεύμα καινοτομίας της πόλης. Στους παλιούς βασιλικούς στάβλους στεγάζεται το Μουσείο Ιστορίας της Επιστήμης και της Τεχνολογίας στο Ισλάμ, όπου εκτίθενται μοντέλα εφευρέσεων που διαμόρφωσαν την επιστήμη στον μεσαιωνικό ισλαμικό κόσμο – εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν στην αστρονομία, την ιατρική και άλλους τομείς. Μέσα από αυτά τα εκθέματα φαίνεται καθαρά πως η αναζήτηση της γνώσης γεφυρώνει αιώνες και πολιτισμούς.
Τα τελευταία χρόνια, το πάρκο έχει ανανεωθεί σημαντικά. Οι εργασίες αποκατάστασης ανέδειξαν ξανά τη φυσική ομορφιά του, αφαιρώντας τις παλιές κατασκευές από μπετόν και αναδεικνύοντας τα πανάρχαια δέντρα, φυτεμένα τον δέκατο ένατο αιώνα. Καθώς διαβαίνετε τις φαρδιές λεωφόρους με τις υπεραιωνόβιες καστανιές και τους πλάτανους, απολαμβάνετε μια γλυκιά ησυχία που διακόπτεται μόνο από τα τιτιβίσματα των πουλιών – συχνά πολύχρωμοι παπαγάλοι ή χαριτωμένοι ερωδιοί που φωλιάζουν στα κλαδιά.
Το Πάρκο Γκιουλχανέ παραμένει ζωντανό με πολιτιστικά δρώμενα. Κορυφαία γιορτή αποτελεί το Φεστιβάλ των Ρόδων, όπου κάθε άνοιξη οι μοσχοβολιές γεμίζουν τον αέρα, με συνοδεία μουσικής, χορού και παραδοσιακών χειροτεχνιών ανάμεσα στους ανθισμένους κήπους. Ολόγυρα, απομεινάρια του παρελθόντος – κατεστραμμένες κολόνες, πύλες του παλατιού, ερείπια βυζαντινών δεξαμενών – μαρτυρούν πως η ιστορία του πάρκου ξεδιπλώνεται από τις εποχές αυτοκρατόρων και σουλτάνων μέχρι τη σημερινή Κωνσταντινούπολη.
Παρά τις βαθιές ρίζες του, το Πάρκο Γκιουλχανέ ανήκει σε όλους. Κάτοικοι απολαμβάνουν το τσάι τους στη σκιά των δέντρων, ζευγάρια και οικογένειες περπατούν στους σκιερούς δρόμους, και από ορισμένα σημεία αποκαλύπτεται η θέα προς τα λαμπερά νερά του Βοσπόρου. Εδώ συνυπάρχουν πολιτισμός και φύση μέσα στην οχλοβοή της μεγαλούπολης – ένα πράσινο καταφύγιο όπου η ιστορία αναπνέει και ο σύγχρονος ρυθμός ζωής κυλά πιο αργά, προσφέροντας ένα ήσυχο άσυλο γεμάτο ιστορίες για κάθε νέο επισκέπτη.