Κωνσταντινούπολη, Τουρκία
Εκεί όπου το ζωντανό ρεύμα του Γκιοκσού συναντά τα γαλανά νερά του Βοσπόρου, η Ανατολού Χισαρί, γνωστή και ως το Φρούριο της Ανατολίας, υψώνεται διακριτικά στη μικρασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Από αυτό το σημείο, οι παλιοί πέτρινοι τοίχοι της, τυλιγμένοι στο πράσινο, περιβάλλονται από ξύλινα παραθαλάσσια αρχοντικά και δροσερά καφέ κάτω από πυκνές σκιές. Πίσω από την ήσυχη ομορφιά της, όμως, κρύβεται ένας τόπος διαμορφωμένος από αιώνες συγκρούσεων και φιλοδοξιών.
Περισσότερο από έξι αιώνες πριν, προς το τέλος του δέκατου τέταρτου αιώνα, ο Οθωμανός ηγεμόνας Βαγιαζήτ ο Πρώτος διέταξε την ανέγερση αυτού του φρουρίου. Ο Βαγιαζήτ είχε κατανοήσει τη σημασία του Βοσπόρου για την Κωνσταντινούπολη, τη μεγάλη πολυπόθητη πόλη της περιοχής. Σε αυτό το πιο στενό σημείο του πορθμού, με πλάτος περίπου επτακόσια μέτρα, το φρούριο επέβλεπε κάθε πλοίο που ήθελε να περάσει από τη Μαύρη Θάλασσα στην καρδιά της πόλης. Ο ισχυρός εσωτερικός του πύργος δέσποζε ανάμεσα σε ψηλά εξωτερικά τείχη και τρεις στιβαρούς πύργους. Τότε, ο μόνος τρόπος να μπεις στο φρούριο ήταν μέσω μιας ξύλινης ανυψωτικής γέφυρας. Οι στρατιώτες ανέβαιναν τα ξύλινα σκαλοπάτια στο εσωτερικό και παρακολουθούσαν από ψηλά την κίνηση στα νερά.
Λίγες δεκαετίες αργότερα, ένας άλλος σπουδαίος σουλτάνος, ο Μωάμεθ ο Δεύτερος, ενίσχυσε περαιτέρω την Ανατολού Χισαρί και έχτισε ακριβώς απέναντι στη δυνατή όχθη τη Ρουμελί Χισαρί. Μαζί, αυτά τα δίδυμα φρούρια απέκοψαν κάθε θαλάσσια βοήθεια προς την Κωνσταντινούπολη. Η συνδυασμένη τους δύναμη σφράγισε τη μοίρα της παλαιάς πόλης και επέτρεψε στους Οθωμανούς να την κατακτήσουν οριστικά. Μετά από αυτή τη νίκη, η Ανατολού Χισαρί έχασε τον στρατηγικό της ρόλο και μετατράπηκε διαδοχικά σε τελωνείο και αργότερα σε φυλακή.
Με το πέρασμα του χρόνου, το φρούριο άντεξε καταιγίδες και περιθωριοποίηση. Δρόμοι διέσχισαν μερικά από τα εξωτερικά του τείχη και κάποιοι από τους παλιούς του όγκους έχουν πια χαθεί. Τα τελευταία χρόνια, όμως, χάρη σε εκτεταμένα έργα αποκατάστασης υπό την επιμέλεια του Δήμου Κωνσταντινούπολης, διασώθηκε αυτό που απέμεινε, όπως και η ιδιαίτερη αίσθηση οθωμανικής αρχιτεκτονικής στους βαρείς πέτρινους τοίχους και στην αυθεντική του μορφή.
Σήμερα, η Ανατολού Χισαρί βρίσκεται στον πυρήνα μιας γραφικής γειτονιάς — με τα τείχη του φρουρίου και τα κοντινά αρχοντικά της προκυμαίας να αφηγούνται ιστορίες ξεχασμένων αυτοκρατοριών. Αν και το εσωτερικό του δεν είναι ανοιχτό στο κοινό, οι επισκέπτες μπορούν να περπατήσουν στα γύρω στενά δρομάκια, να απολαύσουν τον περίπατο πλάι στο νερό και να νιώσουν την ιστορία να ταξιδεύει στον αέρα και το φως.
Αν προσέξετε, θα διακρίνετε ακόμη ίχνη της παλιάς ξύλινης γέφυρας, θέσεις πυροβόλων και πλατιούς διαδρόμους όπου κάποτε έσφυζε από ζωή το φρούριο. Οι ντόπιοι λένε ότι, ακόμη και ως φυλακή, το φρούριο προκαλούσε δέος για τη μοναχική του θέση πάνω στο νερό. Σήμερα, η Ανατολού Χισαρί είναι ένα ειρηνικό μνημείο — ήρεμο, επιβλητικό, ζωντανή υπενθύμιση της έντασης και των γεγονότων που εκτυλίχθηκαν κάποτε στο σταυροδρόμι των ηπείρων.
Άκου οδηγούς στην εφαρμογή
